Diş görünümü estetik açıdan bir insanın yüzündeki en önemli unsurlardan biri, bu yüzden hayatımızda çok büyük bir yer kaplıyor. Diş telinin aksine daha az sancılı olan ve neredeyse fark edilmeyen şeffaf plak tedavisi ise son zamanlarda en çok tercih edilen yol. Şeffaf plak tedavisi konusunda merak ettiğiniz her şeyi bu içerikte Ortodonti Uzmanı Dr. Dt. Gözde Çobanoğlu ile anlatıyoruz, hadi gelin! ?
Şeffaf plak tedavisi nedir? Avantajları nelerdir?
Şeffaf plak tedavisi, dişlerin ve çenelerin birbirleri arasındaki düzensizliklerinin giderilmesi amacıyla ortodonti uzmanları tarafından uygulanan ortodonti tedavi seçeneğidir. Bu tedavi seçeneğinde, dişler bilgisayar ortamında 3 boyutlu olarak hazırlanan tedavi planlamasındaki diş hareketlerini sağlayacak şekilde üretilen bir dizi şeffaf plak ve dişler üzerine uygulanan diş rengindeki ataşmanlar aracılığıyla gerçekleştirilir. Hastalar plakları ortalama 7-10 gün arasında günde 20 – 22 saatin altında olmayacak şekilde takar ve tedavi ortodonti uzmanının kontrolünde, tedavi sürecinin planladığı duruma göre ilerler. Şeffaf plak tedavisinin en büyük avantajı, neredeyse görünmez olması sebebiyle kişiye estetik olarak büyük bir avantaj sağlamasıdır. Bununla birlikte yeme içme sırasında herhangi bir kısıtlamanın olmaması ve tedavi sırasında dişler temizlenirken diş yüzeyinde sabit bir diş teli olmaması da diş ve diş eti sağlının korunması açısından avantaj olarak söylenebilir.
Şeffaf plaklar takıldığında estetik açıdan bir sorun teşkil ediyor mu?
Şeffaf plaklar ağızdayken, hemen hemen hiç fark edilmiyor. Bireylerin bu tedaviyi en fazla tercih etme sebebi de aslında dişler düzelirken bunu sosyal çevrenin fark etmiyor olması. Tedavi sürecinde yakın çevreniz haricinde hemen hemen hiç kimse ortodonti tedavisi olduğunuzu anlamıyor.
Şeffaf plak tedavilerinde istenen sonuca ne kadar zamanda ulaşılabiliyor?
Tedavi süresi, vakadan vakaya değişmekle birlikte, tedavinin ortalama süresi ile ilgili hastalarımıza tedavi başında planlama sırasında bilgi verebiliyoruz. Literatürde tedavi süresi bakımından şeffaf plaklar ve sabit diş telleri karşılaştırıldığında herhangi bir farklılık olmadığı bildirilmiş. Plak materyali ve tedavi yazılım programındaki yenilikler, şeffaf plak tedavilerinde her geçen gün yepyeni gelişmelerin karşımıza çıkmasını mümkün kılıyor. Hekimlerin bu yenilikleri yakından takip etmeleri gerekiyor.
Şeffaf plaklar en zorlu çapraşık vakaları bile tedavi edebiliyor mu?
Şeffaf plaklarla basit vakaların yanı sıra, çekimli tedaviler ve ortognatik cerrahi gibi ortodontide zorlu vakalar olarak gösterilen birçok vaka tedavi edilebiliyor. Sabit diş tellerinde de olduğu gibi ek mekanikler ile sağlayabildiğimiz kuvvet destekleri sayesinde, daha öncesinde zorlu olarak tabir ettiğimiz vakaları günümüzde tedavi edebiliyoruz.
Şeffaf plak tedavilerinde yeme içme alışkanlıkları nasıl değişiklik gösteriyor?
Şeffaf plak tedavilerinde aslında yeme içme alışkanlıklarında hiçbir değişiklik olmuyor. Yemek yeme sırasında plaklar ağızda olmadığı için, hastalar diledikleri her şeyi kısıtlama olmadan yiyip içebiliyorlar. Bu hijyen anlamında da çok büyük bir avantaj, çünkü yemek sonrasında ağızda kalan gıda artıklarını teller ağızdayken temizlemek zor olabiliyor ve genellikle diş etinde problemler yine sabit tedaviler sırasında karşımıza çıkabiliyor. Literatürde, şeffaf plak tedavilerinin, diş eti sağlığı açısında sabit tel tedavilerine göre üstün olduğu yapılan birçok çalışma ile gösterilmiştir.
Plaklar takılıyken istenilen içecekler (sıcak ve soğuk) tüketilebiliyor mu?
Plaklar takılıyken, hastalarımıza su tüketirken plakları çıkarmalarına gerek olmadığını söylüyoruz. Ancak günümüzde yoğun iş ve sosyal hayat akışında kahve ve çay tüketiminin oldukça fazla olduğunu düşünürsek, plaklar ağızdayken çay ve kahve gibi içeceklerin tüketilebileceğini ancak plaklarda oluşabilecek renklenmelere karşı daha sık ve detaylı temizleme yapmaları gerektiğini söylemenin doğru olacağını düşünüyorum. Her bir plak takma süresinin 7-10 gün olarak düşünürsek, renklenmelere karşı tercihi hastalarıma bırakıyorum.
İstenen sonuca ulaşabilmek için şeffaf plakların ne kadar süre ağızda kalması gerekiyor?
Plakların etkin bir şekilde diş hareketini sağlayabilmesi için, hasta tarafından günde 20 -22 saat takılması gerekiyor. Gelişen materyaller sayesinde toplam plak takma gün sayısı önceki dönemlere göre daha kısalsa da, takılan süre boyunca aktif diş hareketi devam etmekte. Bu açıdan hastalarımızın plakları günde 20 – 22 saat ve hekimlerinin belirlediği gün sayısı kadar takmaları tedavi açısından büyük önem taşımakta.
Şeffaf plak tedavisinde doktor kontrolleri nasıl ilerliyor?
Şeffaf plak tedavilerinde, plaklar takıldıktan sonra tedavi başında planlanan tedavi süreci takip edilecek şekilde rutin doktor kontrolleri oluyor. Her bir plağın takıldığı süre, hekimden hekime ve uygulanacak işleme göre bu süre değişmekle birlikte genelde 6- 8 haftalık kontroller uygun olabiliyor. Son dönemde şehir ve/veya ülke dışında yaşayan hastalarımız için doktor kontrol sürecini online olarak yapabiliyoruz. Bu da özellikle içinde yaşadığımız pandemi sürecinde hem hekime hem de hastaya rahat bir tedavi süreci sunuyor.
Dijitalleşme her alanda olduğu gibi ortodonti alanında oldukça önemli. Ağız içi tarayıcıların diş kliniklerinde yerini alması üç boyutlu tedavi planlamalarının ortodonti pratiğine girmesini sağladı. Hasta materyallerinin dijital olarak elde edilmesi, modellerin saklanması için gereken yer ihtiyacını ortadan kaldırırken aynı zamanda materyal israfını da minimize etti. Elde edilen dijital ağız içi kayıtlar, indirekt uygulamaların ve dijital apareylerin hazırlanmasına olanak sağladı. Bu durum hem zaman hem malzeme hem de hasta akışının daha etkin bir biçimde yönetilmesi açısından oldukça önemli.
Sanal muayene sisteminden bahsedebilir misiniz?
“Smile View”, şeffaf plak tedavisi sonrasında hastalarımızın gülüşlerinin nasıl olacağını görebildikleri bir uygulamadır. Bu uygulamayı kullanarak cep telefonunuz ile gülümseyerek çektiğiniz bir fotoğrafınızı sisteme yüklediğinizde, saniyeler içinde dişlerinizin düzelmiş halini yüzünüze entegre olarak görebilirsiniz. Bu da tedaviye başlamadan dişlerinizin nasıl olacağı ile ilgili size bir fikir verebilir. Bunun haricinde tedaviye başladıktan sonra, telefonunuza yükleyeceğiniz aplikasyonlar aracılığıyla yine hekiminizle iletişim halinde olabilirsiniz ve kontrolleriniz sanal ortamda yapılabilir. Yine plakları ne zaman değiştireceğinizi ve plakları taktığınız süreleri bu aplikasyonlar aracılığıyla takip edebilirsiniz.
Seyrek yapılan muayeneler hasta takibi açısından bir dezavantaj teşkil ediyor mu?
Şeffaf plak tedavilerinde, tedavi planlaması ve süreç tedavinin başında adım adım planladığı için seyrek yapılan muayeneler hasta takibi açısından bir dezavantaj teşkil etmiyor. Aksine günümüzde hepimizin içerisinde olduğu yoğun koşturmacada hasta ve hekimin klinikte geçirdiği süreyi azaltmasına olanak sağlıyor. Gerekli hallerde yüz yüze muayene yapılacağı bilgisi hastalarımıza veriliyor ve klinik randevular planlanıyor.
Şeffaf plakların bakımı nasıl yapılmalıdır?
Aslında şeffaf plakların bakımı için su ve diş fırçası yeterli. Yemekler sırasında plaklar çıkartıldığında, plakları su ile temizlemek çoğunlukla yeterli olurken, gıda artığı fark edilirse mekanik olarak diş fırçası ile plak yüzeylerinin temizlenmesi daha faydalı olacaktır. Bunun haricinde plakların tükürük ile teması sonucunda koku hissi oluşmaması için hekiminizin önereceği şekilde plak temizleyici ajanların kullanımı da oldukça faydalıdır.
En etkili tedavi yaş aralığı hangisidir? Çocuklarda veya yetişkinlerde bir tedavi farkı oluyor mu?
Tedavi etkinliği aslında tedaviden beklediğimiz sonuca göre değerlendirilebilir. Tıpkı sabit ortodontik tedavilerde olduğu gibi, eğer iskeletsel bir düzeltme planlıyorsak tedaviye gelişim döneminde başlamak oldukça önemliyken, dişsel etki beklediğimiz tedavilerde ise her yaş aralığında ortodontik tedaviler uygulanabilir. Çocuklarda uygulanan tedavilerde erken dönemde adaptasyonun sağlanması tedavinin kalıcılığı açısından daha iyi sonuçlar verirken, yetişkinlerde de tedavi bitimi ve sonrasında kontrollerin devam etmesi ile yine kalıcı sonuçlar sağlanabilmektedir.
Ağız içi tarama yöntemleri hakkında bilgi verebilir misiniz?
Ağız içi tarayıcılar, hastalarımızın ağız içi kayıtlarını saniyeler içinde 3 boyutlu olarak bilgisayara aktaran cihazlardır. Tarayıcılar saniyede binlerce görüntüyü bilgisayar ortamına aktararak diş hekimliğinin birçok alanında planlama ve tedaviler bu data üzerinde özel yazılımlar sayesinde yapılabilmektedir. Bununla birlikte, ağız içi tarama yöntemleri, kayıt almak için uzun yıllardır kullandığımız ölçü materyallerini ve depolama alanı gereksinimlerimizi ortadan kaldırarak hastalarımıza hızlı ve konforlu bir tedavi süreci sunmamızı sağlıyor.
Şeffaf plak tedavisi planlanırken hastalara sonuçları önceden gösterebiliyor musunuz?
Şeffaf plak tedavilerinde hastalarımızla birlikte biz hekimlerin de en keyif aldığı anlardan biri tedaviyi planlarken, sonuçları önceden gösterebilme şansımızın olmasıdır. Hastamız kliniğimize geldiğinde, ağız içi taramaları yaparak, sistemdeki simülasyon programı ile 2-3 dakika içerisinde tedavi sonunda dişlerin ortalama olarak nasıl olacağını gösterebiliyoruz. Bu tedaviye başlamadan dişlerinizin nasıl görüneceği ile ilgili fikir sahibi olmanızı ve tedaviden beklediğiniz detayları hekiminizde 3 boyutlu data üzerinden anlatabilmenize olanak sağlıyor.
Şeffaf plak tedavilerinin çocuklardaki uygulamaları nasıl?
Bir klinisyen olarak şeffaf plak tedavilerini çocuklara uygulamaktan çok büyük keyif alıyorum. Ölçü olmaksızın dijital taramalarla tedavi planlaması yapabilmek çocuk hastalar açısından oldukça konforlu çünkü özellikle kusma refleksi olan çocuk hastalarda ölçü materyalleri ile kayıt alınması hasta açısından zor olabiliyor. Şeffaf plak tedavileri sırasında apareyin yumuşak dokulardaki batma, acıtma gibi yan etkilerinin olmaması tedavilerin hızlı ve etkili olarak sonuçlar vermesinde çok önemli. Bunun haricinde her bir şeffaf plağın 5-7 gün gibi aralıklarla değiştiriyor olması da ağız içinde sürekli aynı apareyin kullanıldığı geleneksel yöntemlere göre hijyen açısından bence büyük bir artı.
Özellikle gençleri el aldığımızda, şeffaf plak tedavisinin tercih edilme nedenleri nelerdir? Şeffaf plaklar gençlere ne gibi avantajlar sağlıyor?
Z kuşağı olarak adlandırdığımız genç kuşak, çok duyarlı ve yeniliklere çok hakim bana sorarsanız. Klinikte genel muayene sonrasında tedavi seçenekleri ile ilgili bilgi verirken hemen hemen hepsinin tedavi seçenekleri ile ilgili detaylı bilgi sahibi olduklarını ve en son gelişmeleri yakından takip ettiklerini görebiliyorum. Gençlere tedavi seçeneklerini sunduğumuzda genellikle dijital bir diş tedavi deneyimi yaşamak istiyorlar çünkü artık hayatın her alanına dijital teknolojiler hakim. Bu açıdan çene ve diş bozuklukları düzelirken, yemek yeme kısıtlaması yaşamayacakları, estetik beklentilerini maksimum seviyede karşılayan ve diş hekimi koltuğunda geçirecekleri randevu sayısını azaltan tedavi seçeneklerini daha çok tercih ediyorlar. Şeffaf plak tedavileri bahsettiğim tüm bu avantajları hastalara sağlıyor.
Şeffaf plak tedavisi için bir üst yaş sınırı var mıdır? Yetişkinler geleneksel yöntemlerle ortodontik tedaviye sıcak bakmayabilirler, peki şeffaf plaklarda yetişkinlerin bu tarz bir çekincesi oluyor mu?
Diş ve diş eti sağlığı uygun olan her bireye yaş sınırı olmaksızın şeffaf plak tedavisi uygulanabilir. Tedavi olurken çevresindeki bireylerin bunu fark etmesini istemeyen, tedavi olurken yeme içme kısıtlaması yaşamak istemiyorum diyen hastalar genellikle şeffaf plak tedavilerini tercih ediyorlar. Şeffaf plak tedavilerinde plakların günde 20 – 22 saat takılması gerekliliği tedavi bilgilendirilmesi yapılırken hastalara mutlaka söyleniyor. Aksi halde tedavinin etkinliğinin yeterli düzeyde olmayacağı bilgisi veriliyor. Yetişkinlerin genellikle kendileri için tedaviye başlama ile ilgili çekinceleri olmuyor. Ancak çocuk hastalarda, ebeveynlerin çocuğun plak takma motivasyonu ile ilgili çekinceleri olabiliyor. Bu noktada ailenin yönlendirmesi hekimin hasta için en iyi tedavi yöntemini belirlemesi açısından önemli. Ortodonti Uzmanı Dr. Dt. Gözde Çobanoğlu’nun Instagram hesabına ulaşmak için buraya, internet sitesine göz atmak için buraya tıklayın.
Comments closed
No comments. Leave first!